تاريخچه بیماری وبا

  بيماري وبا[1] در نوشته هاي سانسكريت و بقراط به عنوان اسهالي مرگ آور نام برده شده است. در سال 1563 دانشمندي پرتغالي در هندوستان وبا را به عنوان عامل اپيدمي معرفي كرد [1]. بعدها در سال 1854 پزشك ايتاليايي به نامFilippoPacini، اولين گونه ویبریو یعنی ویبریو کلرا[2] را کشف كرد. او محتواي موكوس روده اي قربانيان وبا را با استفاده از ميكروسكوپ بررسي كرد و ويبريوكلرا را در تمام آنها مشاهده كرد [2].

  در همان دوران (1858-1813) فردي به نام John Snow اپيدميولوژي وبا را در چندين شهر انگلستان از جمله بيرمنگلهام، لندن و منچستر بررسي كرد. وبا دهها هزار نفر از مردم انگلستان را در سالهاي 1850-1830 به كام مرگ كشيد. او عقيده داشت كه وبا از طريق گسترش يك سم كشنده در دستگاه هاضمه ايجاد مي شود و هم چنين بيان كرد كه اين سم مي تواند آب آشاميدني را آلوده كند. او خاطر نشان كرد كه استفاده از منابع آبي سالم و به دور از آلودگي با فاضلاب هاي خانگي براي آشاميدن روشي مؤثر براي جلوگيري از اين بيماري مي باشد [2]. تقريباً 30 سال بعد، رابرت كخ[3] كشت خالصي از ویبریو کلرا را روي پليت ژلاتين به دست آورد. در سال 1883 كخ به همراه همکارانش به مصر رفت. در آن جا وبا شيوع پيدا كرده بود و باعث بيماري صدها هزار نفر شده بود. آنها در مطالعه روی قربانیان وبا، در كشت بافت روده آنها باكتري با مشخصات ويژه را پيدا كردند اما قادر به كشت آن نبودند. بعد از آن كخ و گروه كاري اش به هند رفتند و سرانجام توانستند در اواخر سال 1883 كشت خالص ويبريو كلرا را به دست آورند. آنها هم چنين بعضي از خصوصيات باكتري را به اين صورت توصيف كردند:

1) باكتري كمي خميده شكل است.

2) باكتري حركت زيادي دارد و روي پليت هاي ژلاتين حركت سوارمينگ دارد.

3) اين باكتري عامل وبا است [2].

  در سال 1893 وبا در هامبورگ آلمان شيوع پيدا كرد و حدود 8000 كشته بر جا گذاشت. از كخ خواسته شد كه روشي براي بهبود و پاكسازي آب آن منطقه پيدا كند. او پيشنهاد كرد كه منابع آب آشاميدني با استفاده از فيلتراسيون تصفيه شوند تا باكتري ها از آن حذف گردند. هم چنين كخ و همكارانش در آن زمان ويبريوهاي ديگري را نيز در منابع آبي پيدا كردند و بيان كردند كه انواعي از ويبريو هم وجود دارند كه براي انسان بيماريزا نمي باشند. اولين شكل غير بيماري زاي ويبريوها شامل V. fischeri و V. splendidus از محيط هاي آبي توسط ميكروبيولوژيستي به نام Beijerinck  در اواخر سال 1880 كشف شد [2].

  بيماري وبا همواره از كشورهاي آسيايي به قاره هاي ديگر انتشار يافته است و تا سال 1923 شش بار وبا به صورت پاندمي در آمد. در كل تا كنون 8 پاندمي از وبا در تاريخ جهان گزارش شده است كه نتيجه آن هزاران مرگ و مير و تغييرات بزرگ اجتماعي- اقتصادي بوده است. عوامل اتيولوژيك 4 پاندمي اول نامشخص است. پاندمي اول بين سالهاي 1817 تا 1823 اتفاق افتاد كه طي آن بيماري به بسياري از كشورهاي آسيايي گسترش يافت. پاندمي دوم در بين سالهاي 1826 تا 1837 ادامه يافت و كشورهاي اروپايي و شمال آمريكا را نيز در بر گرفت. پاندمي سوم بين سالهاي 1852 تا1859 ادامه يافت و انگليس و آمريكا را نيز در بر گرفت. پاندمي چهارم و پنجم از سال 1864 تا 1896 جريان داشت. در پاندمي پنجم كه بين سالهاي 1883 تا 1896 بود، رابرت كخ براي اولين بار عامل مولد بيماري را جدا كرد و بالاخره پاندمي ششم و هفتم نيز به وقوع پيوست. پاندمي ششم از 1899 شروع و تا سال 1923 ادامه يافت و پاندمي هفتم از 1961 شروع شد و تا سال 1992 ادامه يافت. پاندمي هفتم از جزيره سولاوري در اندونزي شروع شد و عامل آن ويبريو کلرا بیوتایپ  التور بود (در حالیکه پاندمی های 5 و 6، بیوتایپ  کلاسیک بودند). در اواخر سال 1992 بيماري وبا به شكل اپيدميك در مدرس[4] هند و جنوب بنگلادش گزارش شد و عامل مولد بيماري، ويبريو كلرا O139 تحت عنوان "سويه بنگال"[5]  شناسايي شد و علائم كلينيكي بيماري كاملاً تيپيك و مشابه ويبريو التور بود و برخی آن را عامل ايجاد كننده پاندمي هشتم مطرح می کنند [3, 4].

  طي سالها، ساختار و عملکرد توکسين ويبريو کلرا مورد بررسي قرار گرفت. اين مطالعات به منظور درک بهتر پاتوژنز اين باکتري صورت گرفته است. يکي از مهمترين يافته ها در تکامل سويه هاي پاتوژنيک ويبريو کلرا کشف اين مطلب است که بسياري از عوامل بيماريزاي ويبريو کلرا توسط عناصر ژنتيکي متحرک از قبيل جزایر پاتوژنیسیته[6] و باکتریوفاژ کد مي­شود. اين يافته امکان ظهور سويه­هاي اپيدميک جديد ويبريو کلرا را آشکار مي­سازد. انتقال افقي عناصر ژنتيکي اين باکتري بواسطۀ ظهور سويه­هاي جديد ويبريو کلرا پاتوژنيک که به سروگروپ غير  O1 تعلق داشته­اند مشخص شده است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: